Ben jij een vermijder?
Je moet iets doen dat moeilijk is of niet leuk. Hoe ga je er mee om?
- Je gaat aan de slag en probeert het zo goed mogelijk te doen.
- Je stelt uit, somt voor jezelf alle redenen op waarom je er nog niet mee aan de gang kunt
- Je kiest om het niet te doen.
De mensen uit de eerste en de derde categorie krijgen meer gedaan in hun leven en zijn vaak veel tevredener met zichzelf en hun leven.
De mensen uit de tweede categorie zijn vermijders. Ze stellen alles in het werk om iets niet te hoeven doen. Het maakt ze ongelukkig en ontevreden maar ze gaan toch niet aan de gang.
In deze post vind je een beschrijving van een typische vermijder: Willem. Het is een beschrijving ter verheldering, geen veroordeling. Ik heb er alle respect voor dat Willem zich niet zo maar anders kan gedragen dan hij doet. Houd dit alsjeblieft in gedachten tijdens het lezen. Ik veroordeel Willem niet en ik wil dat jij dat ook niet doen.
Lees met mildheid
Herken je jezelf in de beschrijving van Willem? Mag ik je dan vragen of je wel met voldoende mildheid naar jezelf en je gedrag hebt gekeken? Ben je echt een Willem of krijg je eigenlijk behoorlijk wat voor elkaar?
En als je net als Willem bent hoe komt dat dan? Zou een ander in jouw omstandigheden tegen dezelfde moeilijkheden aanlopen? Wees alsjeblieft mild voor jezelf.
Deze post is een bewerking van een mail voor de lezers van de Tips voor een prettig huishouden. Al snel kwam er een reactie op de mail: “Ik heb je verhaal over Willem gelezen en ik ben een Willem.” Tegen deze cliënt kon ik zeggen: Welnee! Jij was helemaal niet één van de mensen die ik in gedachten had toen ik het verhaal schreef.” Deze cliënt heeft ondanks heel moeilijke omstandigheden ontzettend veel voor elkaar gekregen. Maar haar innerlijke dialoog, de dingen die ze tegen zichzelf zegt, is zo hardvochtig en negatief. Ze oordeelt over Willem en ze oordeelt over zichzelf. Jammer want met mildheid krijg je meer voor elkaar dan met straf en boosheid.
Meer lezen over willen en doen:
- Manage jezelf en je tijd om te doen wat jij wilt
- Wil niet of kan niet?
- Kom van die bank af
- Ik heb het je al 100 keer gevraagd
- Begin pas met opruimen als je dit gelezen hebt
Alle posts over stress en uitstelgedrag
Willem de vermijder
Willem heeft zijn huis zo vol gestapeld dat er eigenlijk geen ruimte meer is om te lopen. Er is één plekje vrij op de bank waar hij altijd zit. Er is één stukje vrij aan de eettafel waar hij zijn bordje met eten neer kan zetten. Er is één strook vrij op zijn bed waar hij kan liggen. Als hij wil douchen haalt hij alle spullen uit het bad en zet ze zo lang op de vloer van de badkamer. Na het douchen zet hij alles weer terug want anders kan hij er niet langs.
Willem is niet gek. Hij weet dat het niet meer leefbaar is in zijn huis. Hij wil graag ruimte maken. Daarom heeft hij mij ingehuurd. Maar Willem is ook een eersteklas vermijder. Dat betekent dat hij dingen doet die het voor hemzelf extra moeilijk maken om zijn doelen te bereiken. Daarbij gelooft hij dat het de externe omstandigheden zijn die zorgen dat hij niet aan opruimen toekomt. Concreet doet Willem twee dingen om te voorkomen dat hij voortgang kan boeken met opruimen. Laten we ze eens bekijken:
1 Dagindeling
Willem zorgt er voor dat hij zijn dagen zo indeelt dat er niet veel tijd overblijft. Zijn ochtendritueel is erg lang. Eerst ontbijten, dan koffiedrinken met de televisie aan. Al die tijd kan hij niet “werken” want hij moet nog wakker worden. Daarna gaat hij telefoneren. Zijn moeder belt elke dag en ze bellen minstens een half uur soms nog langer. Na het bellen is Willem moe. Hij moet eerst een bakje koffie om weer bij te komen. Na de koffie haalt hij beneden de krant uit de brievenbus en is het al weer tijd voor de lunch. In de middag moet hij vaak ergens heen. Boodschappen doen bijvoorbeeld of ergens op bezoek. Als hij thuis komt is hij moe en moet even zitten. Na het avondeten is er geen tijd meer om op te ruimen. ‘s Avonds hoef je namelijk niet te werken en mag je uitrusten.
Je ziet dat er in zijn schema zelfs geen kwartiertje over schiet om op te ruimen. Ook niet om schoon te maken. Zijn wc is al zeker een half jaar niet meer gepoetst.
2 Vertragen
Willem wil graag dat ik kom helpen dat weet ik zeker. Maar hij richt het wel zo in dat we tijdens die sessies niet te veel doen:
- Eerst moet er uitgebreid bijgepraat worden.
- Dan zijn bepaalde plekken in zijn huis taboe. De keuken bijvoorbeeld is altijd dicht en ik mag er niet in komen.
- Als het tijd wordt voor een nieuwe afspraak, kan dat pas over twee maanden. Hij heeft het zo druk de komende tijd met allemaal belangrijke dingen daar kan hij het opruimen echt niet bij hebben!
Elke keer als ik bij Willem kom, zegt hij wanhopig: “Waarom doe ik het toch niet?” Voor hem voelt het alsof een macht van buiten verhindert dat hij aan de slag gaat. Hij ziet niet dat het zijn eigen keuzes zijn die zorgen dat er weinig voortgang is.
Hij is een typische vermijder.
Het verschil tussen de meeste mensen en vermijders
De meeste mensen kennen een aanloopperiode waarin ze tegen een klus aanhikken. Als ze eindelijk beginnen, beginnen ze ook en zorgen dat ze zo snel mogelijk zo veel mogelijk doen. Misschien maken ze de klus niet helemaal af maar een groot deel toch wel.
Een deel van mijn cliënten blijft net als Willem tegen de klus aanhikken, desnoods twintig jaar lang.
Willem doet net genoeg om zichzelf het gevoel te geven dat hij bezig is met opruimen maar niet zo veel dat er daadwerkelijk resultaat geboekt wordt.
Hij houdt vast aan een dagindeling die er voor zorgt dat hij niet kan opruimen én hij zorgt er voor dat ik niet te vaak langskom zodat we maar weinig voortgang boeken. Maar als je Willem vraagt of hij wil opruimen zegt hij volmondig ja.
“Ja”, zegt hij, “het opruimen van mijn huis is één van de grootste prioriteiten in mijn leven.”
Hoe doorbreek je dit patroon van vermijding?
Mensen als WIllem vertellen zichzelf een verhaaltje. Ze laten zichzelf geloven dat ze heel veel zullen doen als er aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Ze zullen aan de slag gaan als ze:
- Tijd hebben
- Zich helemaal goed voelen
- Er geen andere dingen gebeuren die energie kosten
- Hulp krijgen
Ze voelen heel duidelijk dat die voorwaarden buiten hun invloed liggen. Zijzelf kunnen er niets aan veranderen. De omstandigheden bepalen of ze wel of niet tijd en energie hebben om op te ruimen.
Ze voelen dat ze absoluut niet kunnen zeggen: “Elke dag besteed ik een kwartier aan opruimen, ook als ik het druk heb, ook als ik me niet lekker voel.”
Terwijl dat natuurlijk wel de oplossing is.
Als je iets voor elkaar wilt krijgen, moet je er actief elke dag aan werken
Ook als het niet leuk is, ook als het niet wil, ook als je moe bent, ga je aan de slag.
Boter bij de vis! Je krijgt alleen iets voor elkaar als je er niet alleen over praat maar daadwerkelijk doet wat je zegt dat je wilt doen.
Heb jij heel veel moeite om je gewoontes rond opruimen te veranderen en is je huis daardoor veel voller dan je wilt?
In het boek “Opruimen en weggooien als je dat echt heel moeilijk vindt (PDF)” vind je een systeem dat je helpt om langzaam maar zeker je gewoontes te veranderen en je huis leger te krijgen.
Je kunt ook de gratis e-mail cursus volgen waarin hetzelfde systeem wordt uitgelegd.
Het hoeft geen uren achter elkaar te kosten
Je doet wat past binnen jouw tijd en energie. Een kwartier is al heel wat. Elke dag een kwartier is bijna 92 uur op jaarbasis. In 92 uur kun je héél veel doen.
Maar je moet jezelf wel dwingen om zoveel prioriteit aan je klus te geven dat je dat kwartier elke dag vrijmaakt.
Oorzaken. Hoe kan het dat je het jezelf onmogelijk maakt om te doen wat je wilt doen?
In deze post hebben we het helemaal nog niet gehad over de oorzaken van vermijding. Die zijn er natuurlijk wel en ze zijn ook belangrijk.
Het kan zijn dat iemand ongemerkt in de gewoonte is gegleden om weinig actief te zijn maar de oorzaak kan ook veel ernstiger en diepliggender zijn. Iemand kan depressief zijn, ziek of verdrietig. Beginnende dementie kan zich zo uiten. Er kan sprake zijn van psychiatrische problematiek. Rouw en stress kunnen je helemaal lam leggen.
Soms kun je de oorzaak in het kader van coaching oplossen, soms ook niet. Als er meer achter je vermijdingsgedag zit dan we met coaching kunnen aanpakken, is je eerste stap om samen met de huisarts de weg naar de juiste psychologische hulp te zoeken. Vind je dat nog te spannend? Via de website Wijzijnmind kan iedereen met psychische klachten anoniem contact opnemen met hulpverleners om vragen te stellen en advies te krijgen.
Meer over oorzaken vind je in de post “Wil niet of kan niet?“
Wil jij je huishouden meer ontspannen, efficiënter en opgeruimder?
Kun jij wel wat inspiratie en tips gebruiken? Schrijf je dan in voor de Tips voor een prettig huishouden. Elke week een praktische tip in je mailbox.