Wie is de baas over de taakverdeling?
Wie is de baas over de taakverdeling? Klinkt wat ouderwets, hè? Maar de vraag is verrassend relevant ook in moderne relaties waar de partners in principe gelijkwaardig zijn. Wie bepaalt bij jullie thuis bijvoorbeeld hoe de keukenkastjes worden ingericht? Welke partner mag zomaar beslissen dat het handiger is als de borden en de bekers in een andere kast staan en wie kan rekenen op een flinke ruzie als hij of zij zo’n verandering doorvoert?
Wie beslist dat het hoog tijd wordt om de kozijnen te verven? Is dat ook degene die de klus uitvoert? En wie kiest de kleur?
Hoe zit het met meer alledaagse klussen? Wie beslist dat het tijd is om te stofzuigen, de wc schoon te maken, het eten te koken, de bedden te verschonen? Is er één partner die voor al het werk opdraait? Wil die partner dat wel? Hoe staat de andere partner daar tegenover?
Ruzie over de taakverdeling is een machtsstrijd
Een huishouden heeft ontzettend veel taken. Partners en huisgenoten moeten tot een taakverdeling komen waar ze allebei tevreden over zijn. Heel vaak lukt dat niet en komt er irritate of zelfs knallende ruzie.
In deze post wil ik die ruzies voor je uit elkaar pluizen om te je laten begrijpen waar voor jou en je partner de sleutel zit naar verbetering. We gaan specifiek kijken naar de machtsstrijd. Wie is de baas over wat?
Informatie over hoe je communiceert over de taakverdeling op zo’n manier dat er geen ruzie komt, vindt je in andere posts op deze website. Bijvoorbeeld in “8 manieren om je relatie te verzuren over het huishouden” of “Schreeuw niet tegen je partner want hij of zij hoort je toch niet“
Ik zal gelijk maar zeggen dat het soms niet gemakkelijk is om binnen je relatie een einde te maken aan de strijd over wie de baas is. Als je hulp wilt met uitpluizen van de situatie bij jullie thuis en een plan wilt bedenken om tot verandering te komen kun je via mijn coaching website een afspraak met mij maken
Struikelblokken voor een goede taakverdeling
In sommige relaties gaat alles in overleg. In de meeste relaties niet. Het huishouden en alles wat daar mee samenhangt, is verdeeld tussen de partners. Ieder heeft zijn eigen taken en verantwoordelijkheden.
In principe is dat goed. Het is efficiënter als we allemaal ons steentje bijdragen dan als we samen hetzelfde steentje sjouwen. Er is wel wat voor nodig om een taakverdeling soepel te laten werken. Je moet een team zijn, elkaar vertrouwen en steeds het beste voor elkaar willen.
Als je hier komt lezen omdat je ontevreden bent over de taakverdeling bij jouw thuis dan weet je uit ervaring dat er twee soorten problemen kunnen ontstaan rond de taakverdeling:
- ongelijkheid: wie is de baas?
- onduidelijkheid: wat hoort er eigenlijk precies bij een taak?
In de rest van deze post gaan we hier wat meer naar kijken. We beginnen met ongelijkheid.
Ongelijkheid: wie is de baas over de taakverdeling?
Ongelijkheid gaat over macht, over ik ben de baas. Wie kan de ander dwingen tot een bepaalde taakverdeling? Als in een relatie de gezamenlijkheid niet voorop staat, kan het zo maar zijn dat verantwoordelijkheden en taken anders verdeeld worden dan een partner wil.
Zullen we eerst eens kijken hoe taken en verantwoordelijkheden bij jou terechtkomen?
Hoe komt een taak bij jou terecht?
Ik denk dat er drie redenen zijn waarom iets jouw verantwoordelijkheid wordt:
- Ik ben de baas. Je vindt iets heel belangrijk en wilt volledige invloed hebben.
- Partner is de baas. Je partner wil iets niet doen en schuift het bewust of onbewust naar jou.
- Machtsstrijd. Een mengvorm van de eerste twee: jij wilt dat je partner iets doet maar hij of zij doet het niet (of andersom natuurlijk)
In het eerste geval ontstaan ruzies omdat jij niet accepteert dat je partner zich op jouw terrein begeeft. Jij gaat bijvoorbeeld over de inrichting van de keukenkastjes en je partner mag zich daar niet mee bemoeien. Jij kiest hoe schoon en opgeruimd het huis moet zijn en verwacht dat je partner zich daar in voegt. Ook in situaties waarin een huis veel te vol met spullen staat, zien we vaak dat de partner die niet kan weggooien, het alleenrecht claimt om te beslissen over wat er met de spullen gebeurt.
In het tweede geval komen ruzies omdat jullie iets allebei niet willen doen maar je partner meer macht heeft om het door jou te laten doen dan jij hebt om het door je partner te laten doen. Vaak komt die macht er uit voort dat jij het belangrijker vindt dat iets gedaan of geregeld wordt dan je partner. In een relatie kun je de ander gemakkelijk dwingen om iets te doen door het zelf gewoonweg niet te doen of door het slecht te doen. Als jullie een spelletje spelen waarin je allebei wacht tot de ander het doet, verlies jij.
Het derde geval is een combinatie. Jij hebt verwachtingen over hoe een bepaalde taak in het huishouden wordt uitgevoerd en wilt die verwachting opleggen aan de andere partner. Met een beetje pech raken jullie allebei boos en geïrriteerd. Jij wilt dat het werk op jouw manier wordt gedaan en ervaart gebrek aan respect voor je inzet en misschien ook wel eenzaamheid. Je partner ergert zich aan het gevit en/of de bemoeizucht en ervaart ook gebrek aan respect.
Ik denk dat dit de meest voorkomende ruzie is. Als je niet oppast wordt dit een heuse machtsstrijd waarbij beide partners zich steeds meer ingraven en de gezamenlijkheid uit het oog verliezen.
Verwachtingen in dit soort scenario’s kunnen volstrekt redelijk zijn maar daar gaat het nu even niet om. We zijn nu de verschillende soorten conflicten in categorieën aan het indelen.
Hoe zit dat bij jullie thuis?
Hoe ongelijk is de taakverdeling bij jullie thuis?
Het kan ontzettend verhelderend zijn om eens te kijken naar jouw taken en verantwoordelijkheden in jullie relatie en je af te vragen: “Wil ik dit of kreeg ik het opgedrongen?” Een even goede vraag is: “Doet mijn partner dit uit vrije wil of omdat ik hem of haar dwing om het te doen?”
Misschien vind je het van iedere individuele taak of verantwoordelijkheid niet erg dat die bij jou is beland maar is de balans zoek. Op een dag dringt het tot je door dat jij bijna alles doet en je partner bijna niks. Als jij het gevoel hebt dat je bijna alles doet, is het tijd voor een gesprek.
Hoe zit het bij jou thuis met de ongelijkheid? Is er een machtsstrijd aan het ontstaan? En wordt die misschien nog ingewikkelder gemaakt door onduidelijkheid?
Onduidelijkheid
Een taakverdeling is vaak spontaan ontstaan. Partners gaan meestal niet vooraf samen zitten om te bespreken wie het recht heeft om nieuwe handdoeken te kopen, wie de plicht heeft om te stofzuigen.
Het ontstaat. Met als gevolg dat er drie versies van de taakverdeling zijn:
- de feitelijke verdeling van werk en verantwoordelijkheden (de één doet veel meer dan de ander)
- de taakverdeling zoals de ene partner die ervaart (“Ik doe bijna alles.”)
- de taakverdeling zoals de andere partner denkt dat hij is (“We verdelen het werk eerlijk.” of ook “Ik doe bijna alles”.)
Eigenlijk zijn er vijf versies. Elke partner heeft namelijk ook nog een ideale taakverdeling voor ogen. Vijf verschillende versies van de taakverdeling, grotendeels onuitgesproken. Het kan bijna niet onduidelijker. Het zal je niet verbazen dat aan beide kanten voortdurend niet aan verwachtingen wordt voldaan, met ruzie tot gevolg.
De devil is in the detail
Om het nog ingewikkelder te maken zijn de details vaak heel belangrijk. Zelfs als er overeenstemming is over wie waar verantwoordelijk voor is, zijn er nog altijd grensvlakken waar het onduidelijk is wie wat doet. Wederom met ruzie tot gevolg.
Als Marcus chef wasmachine is, hoort daar dan bij dat hij de was van zijn gezinsleden uit hun slaapkamers haalt of is het logisch dat zij zorgen dat ze hun vuile kleding, handdoeken en beddengoed in de wasmand doen? Sorteert Marcus de was of wordt van zijn partner en kinderen verwacht dat ze zelf hun witte sokken in een andere wasmand stoppen dan hun gekleurde? Geeft Marcus een signaal als hij een bepaalde was wil draaien of verwacht hij dat zijn gezinsleden zelf bedenken dat het tijd is om hun bed te verschonen of hun zwarte was in de wasmand te doen?
De details om een een hoofdtaak heen kunnen tot enorme frustratie leiden. Marcus kan heel gemakkelijk het gevoel krijgen dat zijn partner geen respect heeft voor hem en voor zijn werk.
Ongelijkheid en onduidelijkheid leiden tot ruzie als je er niet over blijft praten
Deze twee dingen, ongelijkheid en onduidelijkheid, leiden tot ruzies.
De enige manier om dat te voorkomen is er over praten. Praten over:
- waar jij je wel en niet verantwoordelijk voor voelt
- waar jij wel en niet de eindbeslisser over wilt zijn
- hoe de feitelijke taakverdeling er uit zal zien.
Een gesprek dat je regelmatig zult moeten herhalen om te blijven aansluiten bij de dingen die in jullie levens veranderen. Misschien vond jij het bijvoorbeeld niet zo’n probleem om het leeuwendeel van het huishoudelijk werk te doen toen jullie nog met zijn tweeën waren maar moet er opnieuw naar de verdeling worden gekeken nu jullie kinderen hebben.
Op andere plekken op deze website lees je hoe je met je partner een gesprek over de taakverdeling kunt voeren dat niet heel onplezierig wordt én tot goede uitkomsten leidt
Een paar voorbeelden van posts over communicatie:
- Praten over het huishouden. 8 manieren om je relatie te verzuren
- Steeds dezelfde ruzie
- Het is niet jouw schuld als je te veel kritiek krijgt
- Schreeuw niet tegen je partner want hij/zij hoort je toch niet
- Boos? Eerst kalmeren dan pas praten.
Om te voorkomen dat deze posts nog langer wordt dan hij al is, wil ik hier in elk geval zeggen dat de basis van elk gesprek is dat je allebei het beste voor hebt met de ander. Dus als jij probeert om zelf zo weinig mogelijk te doen ten koste van je partner, heb je geen goede uitgangspositie.
Ook als ergernis hoog tij viert, is het moeilijk om tot een goed gesprek te komen.. Voor een succesvolle uitkomst is het belangrijk dat je eerst je eigen emoties in de hand hebt.
In onze boosheid over dingen die onze partner niet doet verliezen we nog wel eens uit het oog dat er verschil is tussen onwil en onvermogen. Onvermogen is iets dat je samen moet oplossen. Onwil is een rode vlag in je relatie
Je gesprek moet dus gaan over taken en verantwoordelijkheden. Weet jij wat het verschil tussen die twee is?
Het verschil tussen taken en verantwoordelijkheden
Het hoofd facilitaire zaken is in een kantoor of bedrijf verantwoordelijk voor onder andere de schoonmaak. Toch zie je hem of haar maar zelden met een emmertje sop lopen. Hij of zij heeft de over all verantwoordelijkheid en vult die in door:
- te weten wat de stand van zaken is
- beslissingen te nemen
- andere mensen het feitelijke werk te laten doen.
Dit zijn de taken van het hoofd facilitaire zaken.
In het huishouden is het net zo. Verantwoordelijk voor iets zijn betekent niet dat je alle taken zelf moet uitvoeren. Jij kunt degene zijn die besluit dat de afwas elke dag gedaan wordt maar het feitelijke werk door je kinderen laten doen. Jij kunt tegen je gezinsleden zeggen dat ze hun bed moeten verschonen op een bepaalde dag zonder dat jij zelf aan de lakens gaat trekken.
Je moet het natuurlijk niet overdrijven. Een goede relatie bestaat niet uit een hoofd facilitaire zaken en een schoonmaker/kok/kinderverzorger maar uit twee gelijkwaardige mensen.
Uiteindelijk is alles een gezamenlijke verantwoordelijkheid
Uiteindelijk ben je samen in de relatie. Alles wat er in het huis en de relatie gebeurt, gaat jullie beiden aan. Ieder heeft het recht overal iets van te vinden, ieder heeft de plicht al het werk te doen. In het kader van efficiëntie is het handig en verstandig om een verdeling te hebben van taken en verantwoordelijkheden maar de uiteindelijke eindverantwoordelijkheid ligt bij jullie beiden.
Onduidelijkheid kun je oplossen door er over te praten. Ongelijkheid is lastiger op te lossen. Vooral als aan die ongelijkheid een gebrek aan respect ten grondslag ligt.
De overtuiging dat schoonmaken vrouwenwerk is bijvoorbeeld. Of de absolute zekerheid dat jij gelijk hebt en dat je partner en kinderen zich moeten voegen naar wat jij wilt. Een speciale categorie wordt gevormd door de partners die opzettelijk hun partner voor werk laten opdraaien gewoon omdat ze er zelf geen zin in hebben.
Zodra in een relatie de overtuiging opduikt dat ik beter ben dan jij, is de relatie heel ongezond. Meer hierover lees je in “Jij bent niet goed genoeg” en “Het is niet jouw schuld als je te veel kritiek krijgt”
Meer informatie over taakverdeling en de elementen die je in je afweging over wie wat doet, kunt betrekken vind je in: “Een realistische taakverdeling is niet 50/50”.
Volgende post in de serie:
- Waar komt die ruzie vandaan?
- Onvermogen: Ik heb het je al 100 keer gevraagd! of
- Onwil: Ik kan wel opruimen maar ik WIL het niet!
- Minachting: Jij bent niet goed genoeg
- Ongelijke taakverdeling: Wie is de baas over de taakverdeling?
- Als je partner met opzet fouten maakt en jou voor het werk laat opdraaien
- Hoe je communiceert maakt alle verschil van de wereld:
- Oplossingen
Een overzicht van alle blogposts over communicatie over het huishouden vind je hier.
Als je meer coaching nodig hebt, kun je met mij contact opnemen.
